Phẫu thuật thay khớp gối là một bước ngoặt lớn, giúp cải thiện đáng kể khả năng vận động cho người bệnh thoái hóa khớp hoặc tổn thương nặng lấy. Tuy nhiên, phẫu thuật chỉ là một nửa chặng đường. Để đạt được kết quả tối ưu, kéo dài tuổi thọ của khớp nhân tạo và thực sự trở lại cuộc sống năng động, Phục hồi chức năng sau mổ là bước đệm then chốt và không thể thiếu. Một kế hoạch tập luyện khoa học giúp giảm đau, phục hồi tầm vận động, tăng sức mạnh cơ và đưa người bệnh trở lại sinh hoạt hàng ngày nhanh hơn.

Tầm quan trọng của phục hồi chức năng sau phẫu thuật thay khớp gối
Sau phẫu thuật thay khớp, người bệnh thường gặp tình trạng đau, sưng, giảm sức cơ và hạn chế vận động. Chính vì vậy, phục hồi chức năng đóng vai trò cốt lõi trong việc:
- Giảm đau và giảm sưng: Cải thiện tuần hoàn máu, đẩy nhanh quá trình lành thương.
- Tối ưu hóa khớp nhân tạo: Duy trì và tăng tầm vận động khớp mới.
- Tăng sức mạnh cơ, đặc biệt cho nhóm cơ gập và duỗi gối, tạo sự ổn định.
- Ngăn ngừa biến chứng: Giảm nguy cơ cứng khớp và các biến chứng nguy hiểm như huyết khối tĩnh mạch sâu.
- Lấy lại tự tin: Hỗ trợ lấy lại dáng đi và khả năng thăng bằng chuẩn xác, giảm thiểu nguy cơ té ngã.
- Kéo dài tuổi thọ khớp: Vận động đúng cách là cách bảo dưỡng tốt nhất cho khớp nhân tạo.
Lưu ý quan trọng: Việc bắt đầu các bài tập từ sớm (thường trong 24 – 48 giờ sau mổ) được khuyến khích ngay khi tình trạng sức khỏe của bệnh nhân ổn định.
Người bệnh nên tuân thủ những nguyên tắc nào khi tập luyện?
Để hành trình phục hồi đạt hiệu quả cao nhất, người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc sau:
- Tập từ mức nhẹ đến nặng, không nóng vội.
- Dừng ngay động tác gây đau nhói hoặc làm sưng nhiều hơn. Lắng nghe cơ thể là điều tối quan trọng.
- Tập đều đặn mỗi ngày thay vì dồn dập, chia nhỏ thời gian để cơ bắp được nghỉ ngơi.
- Kết hợp vật lý trị liệu chuyên sâu: siêu âm trị liệu, nhiệt trị liệu, kích hoạt cơ (nếu có chỉ định).
- Duy trì thân nhiệt ổn định và luôn giữ vết mổ khô, sạch để phòng tránh nhiễm trùng.
Lịch trình bài tập phục hồi chức năng chi tiết sau phẫu thuật thay khớp gối
|
Giai đoạn sau mổ |
Mục tiêu & Bài tập cụ thể |
|
Tuần 0 – 2 (Giai đoạn Bảo vệ) |
Mục tiêu: Giảm sưng, duy trì sức mạnh cơ cơ bản, ổn định khớp. · Các bài tập gồng cơ: duy trì sức mạnh cơ, khối lượng cơ, ổn định khớp gối. · Nâng cao chi và hoạt động cổ chân: cải thiện tuần hoàn, giảm nguy cơ đông máu. · Vận động gối thụ động: 1–2 phút/lần. · Vận động gập gối chủ động: kéo gót chân về phía mông trong giới hạn cho phép. · Bài tập nâng chân thẳng. |
|
Tuần 2 – 6 (Giai đoạn Tăng cường) |
Mục tiêu: Tăng tầm vận động, bắt đầu chịu lực. · Tăng tiến bài tập gập gối chủ động (ngồi ghế). · Tăng tiến bài tập duỗi gối bằng dây kháng lực. · Tập đi với khung hoặc nạng, tăng dần quãng đường. · Bài tập co chân ra sau nếu được hướng dẫn trực tiếp từ chuyên gia. |
|
Tuần 6 – 12 (Giai đoạn Độc lập) |
Mục tiêu: Tăng sức bền, sức mạnh, phục hồi chức năng sinh hoạt. · Đạp xe tại chỗ 15 – 30 phút/ngày (tăng dần). · MiniSquat (ngồi xổm nhỏ): Không quá 45 độ để củng cố cơ đùi và mông. · Bài tập thăng bằng: đứng nhón gót, đứng một chân, đứng trên thảm mềm để cải thiện khả năng giữ thăng bằng. · Leo cầu thang đúng kỹ thuật: Lên bằng chân lành (khỏe), xuống bằng chân mổ. · Đi bộ nhanh, tăng dần tốc độ và thời gian đi bộ.. |
Dấu hiệu cần tái khám sớm
Hãy liên hệ ngay với bác sĩ hoặc chuyên viên phục hồi chức năng nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào sau đây:
- Đau tăng nhiều dù đã nghỉ ngơi.
- Sưng, nóng đỏ quanh khớp.
- Sốt, ớn lạnh.
- Không thể chịu lực lên chân mổ.
- Vết mổ chảy dịch bất thường (mùi hôi, màu lạ).
- Dáng đi xấu đi hoặc kêu “lụp cục” bất thường.
Kết luận
Phục hồi sau phẫu thuật thay khớp gối là một hành trình đòi hỏi sự kiên trì. Tuy nhiên, mỗi ngày tập luyện đúng cách đều mang đến những thay đổi tích cực. Chỉ cần bắt đầu từ những động tác đơn giản, lắng nghe cơ thể và tuân theo hướng dẫn chuyên môn, người bệnh hoàn toàn có thể lấy lại sự linh hoạt, giảm đau và trở lại nhịp sống quen thuộc một cách tự tin, an toàn hơn.
Tại Đơn vị Phục hồi chức năng & Y học cổ truyền – Bệnh viện Đa khoa Hồng Hưng, chúng tôi cam kết đồng hành cùng người bệnh, hỗ trợ nhẹ nhàng và xây dựng phác đồ cá nhân hóa phù hợp với từng giai đoạn hồi phục để đạt được kết quả tốt nhất.
Để được tư vấn cụ thể hoặc đăng ký thăm khám tại BVĐK Hồng Hưng, Quý khách hàng có thể liên hệ đặt lịch với chúng tôi:
- Qua Hotline: (0276) 3836 991 – 0941 6969 39
- Qua ứng dụng “BV Hồng Hưng – Đăng ký Khám bệnh”: Trên CH Play (Android) & Trên App Store (iOS)
———————————————————————–
BỆNH VIỆN ĐA KHOA HỒNG HƯNG
Thời gian hoạt động: Khám ngoại trú từ Thứ hai đến Chủ nhật hàng tuần, buổi sáng 6h00 – 12h00, buổi chiều 13h00 – 16h00, ngoài giờ: 16h – 19h | Cấp cứu: 24/7
- Địa chỉ: 82 Phạm Văn Đồng, Hiệp Long, Thanh Điền, Tây Ninh
- Email: dichvukhachhang@honghunghospital.com.vn
- Fanpage:
