Với người cao tuổi, chuyện vấp cầu thang, trượt ngã trong phòng tắm hay sàn nhà ẩm ướt là điều có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Nhiều người nghĩ rằng chỉ cần cẩn thận hơn một chút là được nhưng ít ai ngờ rằng, chỉ một cú ngã nhẹ cũng có thể dẫn đến… gãy xương cổ tay.
Vì sao tình trạng gãy xương cổ tay lại phổ biến ở người lớn tuổi?
Gãy xương cổ tay cụ thể là gãy đầu dưới xương quay, là một trong những chấn thương phổ biến nhất ở người lớn tuổi. Khác với những người trẻ có bộ xương chắc khỏe, ở người cao tuổi, xương đã dần trở nên giòn, xốp do tình trạng loãng xương liên quan tới tuổi tác. Thống kê cho thấy, tỷ lệ gãy xương cổ tay ở phụ nữ lớn tuổi cao gấp 2 đến 3 lần so với nam giới, chủ yếu do ảnh hưởng của loãng xương sau mãn kinh. Khi đó, chỉ cần một lực tác động không quá mạnh cũng có thể khiến xương gãy. Nếu kèm theo các yếu tố nguy cơ như thiếu vận động, ăn uống không đủ dinh dưỡng, thiếu canxi, vitamin D… thì nguy cơ này càng tăng cao.
Điều đáng tiếc là khi bị chấn thương, nhiều người già hoặc người thân lại chủ quan. Cổ tay đau buốt, sưng to, thậm chí có biến dạng rõ nhưng nhiều trường hợp chỉ nghĩ là bong gân nhẹ hay bầm tím, nên tự ý xoa dầu, bó lá hoặc để “tự lành”, không đến bệnh viện thăm khám. Chính sự chậm trễ đó có thể làm tình trạng gãy xương trở nên phức tạp hơn, gây khó khăn cho điều trị về sau.
Thăm khám và điều trị đối với gãy xương cổ tay ở người lớn tuổi
Tại bệnh viện, các bác sĩ sẽ dựa vào thăm khám lâm sàng kết hợp chụp X-quang để xác định rõ mức độ tổn thương. Nếu xương gãy không bị di lệch nhiều, việc nắn chỉnh và bó bột là phương pháp điều trị phù hợp, giúp giữ xương cố định trong thời gian liền. Tuy nhiên, nếu gãy di lệch nặng, xương không nằm đúng vị trí hoặc có nguy cơ làm mất chức năng linh hoạt của cổ tay thì phẫu thuật kết hợp xương bằng đinh, nẹp hoặc nẹp vít sẽ giúp phục hồi vận động tốt hơn và phòng tránh các biến chứng về lâu dài.
Tại sao một chấn thương tưởng như “nhẹ” này lại nguy hiểm? Bởi với người cao tuổi, một lần gãy xương có thể là khởi đầu cho chuỗi rủi ro: đau đớn kéo dài, phải nằm giường lâu, dẫn tới suy giảm vận động, mất độc lập trong sinh hoạt hàng ngày. Nguy hiểm hơn, khi nằm lâu, cơ thể dễ mắc các biến chứng nặng nề như viêm phổi, nhiễm trùng tiết niệu, huyết khối tĩnh mạch sâu… thậm chí đe dọa tới tính mạng.
Phương thức phòng ngừa
Vì vậy, điều quan trọng nhất vẫn là… phòng ngừa.
- Người cao tuổi cần được khuyến khích tập luyện vận động nhẹ nhàng và an toàn.
- Tăng cường các bài tập thăng bằng và sức mạnh cơ bắp để giảm nguy cơ té ngã.
- Đồng thời cần chú ý bổ sung đầy đủ canxi, vitamin D qua chế độ ăn uống và khi cần thiết, qua các chế phẩm hỗ trợ.
- Ngôi nhà cũng nên được sắp xếp hợp lý: không để các vật dễ trượt trên sàn, có tay vịn chắc chắn ở những vị trí dễ nguy hiểm như cầu thang, nhà vệ sinh.
Mỗi người khi đã bước vào tuổi già hoặc có cha mẹ, người thân lớn tuổi trong nhà, hãy lưu tâm hơn đến những điều tưởng như nhỏ nhặt ấy. Bởi vì sự chủ động phòng ngừa luôn là “chìa khóa vàng” giúp bảo vệ sức khỏe và giữ gìn chất lượng cuộc sống về lâu dài.
Tài liệu tham khảo
- Mellstrand Navarro C, Brolund A, Ekholm C, Heintz E, Hoxha Ekström E, Josefsson PO, Leander L, Nordström P, Zidén L, Stenström K. Treatment of radius or ulna fractures in the elderly: A systematic review covering effectiveness, safety, economic aspects and current practice. PLoS One. 2019 Mar 28;14(3):e0214362. doi: 10.1371/journal.pone.0214362. PMID: 30921377; PMCID: PMC6438530.
- Van Oijen GW, Van Lieshout EMM, Reijnders MRL, Appalsamy A, Hagenaars T, Verhofstad MHJ. Treatment options in extra-articular distal radius fractures: a systematic review and meta-analysis. Eur J Trauma Emerg Surg. 2022 Dec;48(6):4333-4348. doi: 10.1007/s00068-021-01679-z. Epub 2021 May 19. PMID: 34009418; PMCID: PMC9712287.
Biên soạn bởi BS.CKII Triệu Quốc Ngọc
Trưởng khoa Ngoại Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Hồng Hưng
———————————————————————–
BỆNH VIỆN ĐA KHOA HỒNG HƯNG
Thời gian hoạt động: Khám ngoại trú từ Thứ hai đến Chủ nhật hàng tuần, buổi sáng 6h00 – 12h00, buổi chiều 13h00 – 16h00, ngoài giờ: 16h – 19h | Cấp cứu: 24/7
- Địa chỉ: 82 Phạm Văn Đồng, Hiệp Long, Thanh Điền, Tây Ninh
- Email: dichvukhachhang@honghunghospital.com.vn
- Fanpage: