Đối với nhiều người, việc ngủ là lãng phí thời gian – ví như một số câu nói có thể bạn đã từng được đọc qua như: “Đừng ngủ khi người khác đang làm việc”, “Mỗi ngày tôi chỉ dành 4 giờ cho việc ngủ, điều đó giúp tôi thành công”… Không phủ nhận việc nên tận dụng tối đa thời gian có sẵn để mỗi người tự tạo ra cho mình một cuộc sống khác nhau theo mong muốn riêng. Tuy nhiên về mặt sức khỏe, giấc ngủ đóng vai trò vô cùng quan trọng – bởi sức khỏe là tài nguyên vốn có của mỗi người, là thứ khi mất đi thì chúng ta khó có thể làm được bất cứ điều gì.
Giấc ngủ chất lượng
Một giấc ngủ đủ là như thế nào?
Thiếu ngủ hoặc ngủ quá nhiều đều có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Mỗi giờ thiếu ngủ (dưới 6 – 7 giờ mỗi đêm) làm tăng 3 – 11% nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân như: bệnh tim mạch, đột quỵ và tiểu đường loại II – theo các nghiên cứu y khoa cho thấy. Ngược lại, ngủ quá nhiều (trên 9 – 10 giờ mỗi đêm) có thể tăng 7 – 17% nguy cơ bệnh tim mạch và đột tử.
Tuy nhiên, ngủ đủ giờ theo khuyến nghị (7 – 8 giờ mỗi đêm) không có nghĩa là giấc ngủ đã chất lượng. Để cải thiện sức khỏe, cần tập trung vào chất lượng giấc ngủ thông qua việc duy trì thói quen ngủ đều đặn, tạo môi trường ngủ lý tưởng và giải quyết các rối loạn giấc ngủ nếu có.
Bạn đã từng nghe qua “giấc ngủ ngon”?
Một giấc ngủ ngon là tình trạng ngủ sâu giấc, ngủ tự nhiên (hay được gọi ngủ sinh học) và không gây ra tình trạng đau cơ ở bất kỳ vị trí nào sau khi tỉnh dậy.
Sức khỏe bị ảnh hưởng như thế nào khi “ngủ không ngon”?
- Những cơn thèm ăn sẽ xuất hiện, việc này rất bất lợi cho những người đang trong chế độ giảm cân hoặc ăn kiêng.
- Giảm đi sự tập trung và ảnh hưởng tiêu cực tới năng suất làm việc.
- Hạn chế hiệu suất hoạt động thể thao, di chuyển chậm chạm và dần bỏ quên tập luyện.
- Tăng khả năng mắc các bệnh mãn tính như: tiểu đường loại II, bệnh tim, đột quỵ… và trầm cảm.
- Hệ miễn dịch của cơ thể bị kém, dễ bệnh vặt, đặc biệt là cảm cúm khi chuyển mùa.
- Tính khí dễ cáu gắt, ảnh hưởng đến các mối quan hệ xã hội thông qua giao tiếp.
Mẹo nhỏ để có những giấc ngủ ngon
Có được một giấc ngủ ngon đôi khi là điều rất khó với nhiều người ở xã hội hiện đại và phát triển như hiện tại. Những nhu cầu của cuộc sống, công việc, gia đình, các mối quan hệ xã hội… tác động không nhỏ đến tình trạng tâm lý con người, cụ thể là gây ra các biểu hiện “khó ngủ, mất giấc ngủ”.
Tình trạng uể oải, mất tập trung do thiếu ngủ, ngủ không đủ giấc sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống của bản thân, gia đình và thậm chí gián tiếp ảnh hưởng đến xã hội. Những sự cố, tai nạn lao động xảy ra do thiếu ngủ mà chúng ta hay bắt gặp trên báo đài cũng nói lên phần nào về tầm quan trọng của giấc ngủ đối với sức khỏe.
Để cải thiện chất lượng giấc ngủ, giúp nâng cao sức khỏe thể chất, tinh thần và năng suất cuộc sống, bạn có thể áp dụng các thói quen sau:
Tập thể dục đều đặn (30 phút mỗi ngày, 5 – 7 ngày/ tuần) nhưng tránh tập cường độ cao gần giờ đi ngủ.
- Duy trì lịch ngủ đều đặn: đi ngủ và thức dậy cùng giờ mỗi ngày, kể cả cuối tuần.
- Hạn chế ngủ trưa sau 15h hoặc kéo dài quá 30 phút để tránh ảnh hưởng giấc ngủ đêm.
- Tạo thói quen thư giãn: đọc sách, trò chuyện với gia đình, ngâm chân hoặc tắm nước ấm.
- Hạn chế sử dụng điện thoại, máy tính hoặc TV ít nhất 1 giờ trước khi ngủ để giảm tác động của ánh sáng xanh.
- Đảm bảo phòng ngủ thoáng mát (nhiệt độ 18 – 22°C), tối hoặc ánh sáng mờ và yên tĩnh.
- Chọn nệm và gối phù hợp với tư thế ngủ để tăng sự thoải mái.
- Tránh các tác nhân gây dị ứng (như lông thú cưng) trong phòng ngủ.
- Kết thúc bữa ăn ít nhất 2 – 3 giờ trước khi ngủ để hỗ trợ tiêu hóa.
- Tránh caffeine (cà phê, trà, nước tăng lực) hoặc rượu bia vào buổi chiều và tối; ưu tiên nước ấm hoặc trà thảo mộc.
Một giấc ngủ chất lượng không chỉ phụ thuộc vào thời gian mà còn vào thói quen và môi trường. Bắt đầu từ những thay đổi nhỏ này sẽ giúp bạn cải thiện giấc ngủ và sức khỏe tổng thể.
Việc cải thiện chất lượng giấc ngủ là điều cần thiết, tuy nhiên, việc ngủ “đủ” cũng cần được quan tâm và nên thực hiện tốt cả hai mục tiêu trên cho mỗi lần ngủ. Nếu đã đồng ý với quan điểm “sức khỏe là vàng”, vậy thì chúng ta nên quan tâm đến tài sản quý giá này từ những việc đơn giản nhất, có thể từ chính những giấc ngủ ngon.
Link tham khảo
- Project Sleep. (n.d.). About us. Retrieved June 28, 2025, from https://project-sleep.com/about-us/
- Gao, Q., Kou, T., Zhuang, B., Liu, Y., & Ding, Y. (2024). The association between sleep duration and risk of mortality in Chinese older adults: A prospective cohort study. Frontiers in Public Health, 12, 1335339. https://doi.org/10.3389/fpubh.2024.1335339
Nguyễn Thị Hồng Phúc
Thư ký y khoa, Khoa Ngoại tổng quát – Tiết niệu – Ung bướu (Khoa Ngoại A), BVĐK Hồng Hưng
———————————————————————–
BỆNH VIỆN ĐA KHOA HỒNG HƯNG
Thời gian hoạt động: Khám ngoại trú từ Thứ hai đến Chủ nhật hàng tuần, buổi sáng 6h00 – 12h00, buổi chiều 13h00 – 16h00, ngoài giờ: 16h – 19h | Cấp cứu: 24/7
- Địa chỉ: 82 Phạm Văn Đồng, Hiệp Long, Thanh Điền, Tây Ninh
- Hotline: 0276 3836 991 – 0941 696 939
- Email: dichvukhachhang@honghunghospital.com.vn
- Fanpage: