Bỗng một ngày, bạn phát hiện một cục u nhỏ nổi lên dưới da, không đau nhưng cũng không biến mất. Rất có thể đó là bướu bã đậu – một loại u lành tính rất phổ biến. Dù không nguy hiểm, chúng ta cũng không nên chủ quan. Hãy cùng Bác sĩ Huỳnh Thanh Trình tìm hiểu tất tần tật về “vị khách không mời” này nhé!
Bướu bã đậu là gì và trông như thế nào?
Hãy hình dung tuyến bã nhờn dưới da của chúng ta như một chiếc túi nhỏ sản xuất chất nhờn để bảo vệ da. Khi miệng túi này bị tắc, chất nhờn không thoát ra được sẽ tích tụ lại, phồng lên và tạo thành một khối u gọi là bướu bã đậu.
Bạn có thể nhận biết chúng qua các đặc điểm sau:
- Hình dáng: Một khối u tròn hoặc bầu dục, nằm ngay dưới da, sờ vào có cảm giác mềm và có thể di chuyển nhẹ.
- Kích thước: Thường từ vài milimet đến vài centimet. Khối u phát triển rất chậm theo thời gian.
- Cảm giác: Lúc đầu hoàn toàn không gây đau đớn.
- Màu sắc: Da trên bề mặt bướu thường có màu sắc bình thường. Đôi khi bạn có thể thấy một chấm đen nhỏ ở giữa, đó chính là lỗ chân lông bị tắc.
Bướu bã đậu có thể xuất hiện ở bất cứ đâu trên cơ thể, nhưng thường gặp nhất ở những vùng da nhiều dầu như mặt, cổ, sau tai, lưng, vai và ngực.
Khi nào thì một chiếc bướu “lành tính” trở nên “phiền phức”?
Dù lành tính, bạn vẫn cần đến gặp bác sĩ nếu bướu có các dấu hiệu sau:
- Phát triển nhanh bất thường hoặc gây đau nhức.
- Có dấu hiệu viêm nhiễm: Vùng da trên bướu trở nên sưng, nóng, đỏ và đau khi chạm vào.
- Bị vỡ hoặc chảy mủ, thường có mùi hôi khó chịu.
- Gây mất thẩm mỹ hoặc cản trở sinh hoạt hàng ngày (ví dụ: bướu ở cổ gây vướng víu khi mặc áo).
Bác sĩ sẽ xử lý bướu bã đậu như thế nào?
Quá trình chẩn đoán và điều trị bướu bã đậu tại bệnh viện rất nhanh chóng và nhẹ nhàng:
- Thăm khám: Bác sĩ sẽ kiểm tra khối u bằng mắt và tay. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định siêu âm để xác định rõ hơn cấu trúc bên trong.
- Tiểu phẫu: Đây là phương pháp điều trị duy nhất để loại bỏ dứt điểm bướu bã. Bác sĩ sẽ gây tê tại chỗ và thực hiện một đường rạch nhỏ trên da để lấy trọn cả khối bướu và lớp vỏ bao bên ngoài. Việc lấy hết vỏ bọc là rất quan trọng để ngăn bướu tái phát.
- Nhanh chóng và an toàn: Toàn bộ quá trình tiểu phẫu chỉ mất khoảng 15-30 phút và bạn có thể về nhà ngay trong ngày.
Những câu hỏi thường gặp
- Bướu bã đậu có tự hết không?
- Không. Bướu sẽ không tự biến mất nếu không được phẫu thuật loại bỏ.
- Bướu bã đậu có thể trở thành ung thư không?
- Không. Đây là khối u hoàn toàn lành tính và không có khả năng hóa thành ung thư. Tuy nhiên, nếu để lâu không xử lý, nó có nguy cơ bị viêm nhiễm, áp xe hóa gây đau đớn và để lại sẹo xấu.
- Tôi có nên tự nặn bướu ở nhà không?
- Tuyệt đối không! Việc tự ý nặn bướu có thể làm vỡ vỏ bọc bên trong, khiến chất bã lan ra ngoài và gây viêm nhiễm nặng, khiến việc điều trị sau này phức tạp hơn rất nhiều.
Lời khuyên từ Bác sĩ
Để phòng ngừa và xử lý bướu bã đậu đúng cách, bạn nên:
- Vệ sinh da sạch sẽ, đặc biệt là những vùng da dầu để hạn chế tắc nghẽn lỗ chân lông.
- Không tự ý nặn bướu hay chích rạch tại nhà.
- Đi khám sớm khi phát hiện bất kỳ khối u bất thường nào trên cơ thể để được chẩn đoán chính xác.
Bướu bã đậu là một vấn đề sức khỏe phổ biến và không đáng lo ngại nếu bạn hiểu đúng và xử lý đúng cách. Đừng ngần ngại tìm đến bác sĩ để được tư vấn và can thiệp kịp thời, trả lại cho bạn làn da khỏe mạnh và sự tự tin.
Tài liệu tham khảo
Zito, P. M., & Scharf, R. (2023, August 8). Epidermoid cyst. In *StatPearls*. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK499974/
Medlatec. (2023). *Nhận biết u bã đậu và cách điều trị*. Medlatec. https://medlatec.vn/tin-tuc/nhan-biet-u-ba-dau-va-cach-dieu-tri
Biên soạn bởi: BS. Huỳnh Thanh Trình
Khoa Ngoại Tổng quát – Tiết niệu – Ung bướu (khoa Ngoại A), BVĐK Hồng Hưng
———————————————————————–
BỆNH VIỆN ĐA KHOA HỒNG HƯNG
Thời gian hoạt động: Khám ngoại trú từ Thứ hai đến Chủ nhật hàng tuần, buổi sáng 6h00 – 12h00, buổi chiều 13h00 – 16h00, ngoài giờ: 16h – 19h | Cấp cứu: 24/7
- Địa chỉ: 82 Phạm Văn Đồng, Hiệp Long, Thanh Điền, Tây Ninh
- Hotline: 0276 3836 991 – 0941 696 939
- Email: dichvukhachhang@honghunghospital.com.vn
- Fanpage: