Đối với người bệnh đái tháo đường, việc kiểm soát đường huyết là ưu tiên hàng đầu. Nhưng có một biến chứng nguy hiểm khác đang âm thầm diễn ra, có thể cướp đi ánh sáng của bạn: đó là phù hoàng điểm. Hãy cùng tìm hiểu về “kẻ đánh cắp” thị lực này và cách bảo vệ đôi mắt của bạn.
Đôi mắt của bạn hoạt động như thế nào?
Hãy tưởng tượng đôi mắt của bạn như một chiếc máy ảnh tinh xảo:
- Võng mạc chính là cuộn phim ở phía sau, nơi hình ảnh được ghi lại.
- Hoàng điểm là vùng nét nhất, trung tâm của cuộn phim. Nó giúp chúng ta thực hiện các công việc đòi hỏi sự chi tiết như đọc chữ, xỏ kim hay nhận diện khuôn mặt người thân.
Vậy, phù hoàng điểm là gì?
Ở người bệnh đái tháo đường, lượng đường trong máu cao kéo dài sẽ làm hỏng các mạch máu nhỏ li ti trên “cuộn phim” (võng mạc). Các mạch máu này trở nên yếu đi và bắt đầu rò rỉ dịch. Khidịch này tích tụ tại vùng trung tâm nét nhất (hoàng điểm), nó sẽ làm cho hoàng điểm bị “sũng nước” và sưng phù lên. Tình trạng này gọi là phù hoàng điểm. Nó khiến “cuộn phim” bị hư hỏng ngay tại vùng quan trọng nhất, dẫn đến hình ảnh thu được bị mờ và biến dạng.
Dấu hiệu cảnh báo thị lực của bạn đang gặp nguy hiểm
Phù hoàng điểm tiến triển rất âm thầm và không gây đau đớn. Hãy đi khám mắt ngay nếu bạn nhận thấy:
- Nhìn mờ dần, đặc biệt khi đọc sách báo.
- Hình ảnh bị cong vênh, méo mó: Các đường thẳng (như cạnh cửa sổ, cột điện) trông như lượn sóng.
- Màu sắc của mọi vật trở nên nhạt nhòa.
- Xuất hiện một vùng tối hoặc trống ở trung tâm tầm nhìn.
Kiểm tra nhanh thị lực của bạn bằng lưới Amsler: Che một mắt và nhìn vào chấm đen ở giữa. Nếu các đường kẻ xung quanh có vẻ cong queo hoặc mờ đi, đó có thể là dấu hiệu của bệnh.
Điều trị có khó không?
Tin vui là phù hoàng điểm do đái tháo đường hoàn toàn có thể điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm. Các phương pháp hiện đại bao gồm:
- Tiêm thuốc nội nhãn (Anti-VEGF): Bác sĩ sẽ tiêm một loại thuốc đặc trị vào bên trong mắt để “vá” lại các mạch máu bị rò rỉ và giúp giảm sưng phù.
- Bắn Laser quang đông: Sử dụng tia laser để “hàn” các điểm rò rỉ trên võng mạc, ngăn không cho dịch tiếp tục thoát ra.
- Phẫu thuật: Được áp dụng trong các trường hợp nặng có kèm theo xuất huyết hoặc bong võng mạc.
Làm thế nào để bảo vệ “cửa sổ tâm hồn”?
Đối với bệnh nhân đái tháo đường, phòng bệnh luôn là ưu tiên hàng đầu.
- Kiểm soát “bộ ba” then chốt: Giữ cho đường huyết, huyết áp và mỡ máu của bạn luôn ở trong giới hạn an toàn theo chỉ định của bác sĩ. Đây là yếu tố quan trọng nhất.
- KHÁM MẮT ĐỊNH KỲ (6 – 12 tháng/lần): Đây là việc BẮT BUỘC, ngay cả khi bạn cảm thấy mắt mình vẫn sáng và không có triệu chứng gì. Phát hiện sớm là chìa khóa vàng để cứu lấy thị lực của bạn.
- Xây dựng lối sống lành mạnh: Bỏ thuốc lá, ăn uống cân bằng và tập thể dục đều đặn.
Đừng đợi đến khi “màn hình” thị lực của bạn bị mờ đi mới hành động. Hãy chủ động bảo vệ đôi mắt của mình ngay từ hôm nay bằng việc kiểm soát tốt bệnh đái tháo đường và đừng bao giờ quên lịch hẹn với bác sĩ Mắt.
Tài liệu tham khảo
- American Academy of Ophthalmology. (2023). Diabetic macular edema preferred practice pattern®. Retrieved from https://www.aao.org
- International Diabetes Federation. (2021). IDF diabetes atlas (10th ed.). Retrieved from https://diabetesatlas.org
- Viện Mắt Trung ương. (2020). Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh lý võng mạc đái tháo đường. Hà Nội, Việt Nam.
Biên soạn bơi: BS.CKI Võ Lê Vân
Bác sĩ khoa Mắt, Bệnh viện Đa khoa Hồng Hưng
Để được tư vấn cụ thể hoặc đăng ký thăm khám tại BVĐK Hồng Hưng, Quý bà con có thể liên hệ đặt lịch với chúng tôi:
- Qua Hotline: (0276) 3836 991 – 0941 6969 39
- Qua ứng dụng “BV Hồng Hưng – Đăng ký Khám bệnh”: Trên CH Play (Android) & Trên App Store (iOS)
———————————————————————–
BỆNH VIỆN ĐA KHOA HỒNG HƯNG
Thời gian hoạt động: Khám ngoại trú từ Thứ hai đến Chủ nhật hàng tuần, buổi sáng 6h00 – 12h00, buổi chiều 13h00 – 16h00, ngoài giờ: 16h – 19h | Cấp cứu: 24/7
- Địa chỉ: 82 Phạm Văn Đồng, Hiệp Long, Thanh Điền, Tây Ninh
- Email: dichvukhachhang@honghunghospital.com.vn
- Fanpage: