Tài liệu Sống khỏe

Thuốc giảm đau – Khi “vị cứu tinh” trở thành “kẻ thù thầm lặng”

Trong tủ thuốc của hầu hết mọi gia đình đều có vài vỉ thuốc giảm đau. Chúng ta dùng chúng khi đau đầu, đau bụng, đau răng… một cách dễ dàng. Nhưng chính sự tiện lợi đó lại tiềm ẩn những nguy cơ khôn lường, có thể biến viên thuốc cứu tinh thành kẻ thù gây hại cho sức khỏe nếu bị lạm dụng.

Thuốc giảm đau là một phát minh vĩ đại, giúp hàng triệu người vượt qua những cơn đau khó chịu. Tuy nhiên, khi một viên thuốc được xem là “phản xạ đầu tiên” cho bất kỳ cơn đau nào, nó không còn là giải pháp y tế, mà đã trở thành một mối nguy hiểm.

Hai nguy cơ lớn nhất khi lạm dụng thuốc giảm đau

Nguy cơ #1: Đeo “mặt nạ” che giấu bệnh tật

Cơn đau chính là “tiếng chuông báo động” mà cơ thể dùng để báo hiệu có điều gì đó không ổn. Thuốc giảm đau không chữa tận gốc nguyên nhân, mà chỉ tạm thời “tắt đi tiếng chuông” đó.

Việc liên tục dập tắt cơn đau mà không tìm hiểu lý do sẽ vô tình cho phép các căn bệnh nguy hiểm âm thầm phát triển. Đừng chủ quan, bởi vì:

  • Đau bụng âm ỉ có thể là viêm ruột thừa. Nếu chỉ uống thuốc giảm đau, bạn có nguy cơ bị vỡ ruột thừa, nguy hiểm tính mạng.
  • Đau đầu kéo dài có thể là dấu hiệu của u não hoặc tăng huyết áp. Lạm dụng thuốc giảm đau sẽ làm bạn bỏ lỡ giai đoạn vàng để điều trị.
  • Đau nhức xương khớp dai dẳng có thể là thoái hóa, loãng xương, thậm chí là ung thư.

Nguy cơ #2: Rơi vào vòng xoáy lệ thuộc thuốc

Sự lệ thuộc thuốc là khi bạn cảm thấy cần phải dùng thuốc liên tục và không thể ngưng. Các dấu hiệu bao gồm:

  • Phải dùng liều cao hơn hoặc thường xuyên hơn để có tác dụng như cũ;
  • Cảm thấy cáu gắt, lo lắng, bồn chồn khi không có thuốc;
  • Với các loại thuốc giảm đau gây nghiện nhóm opioid (như Tramadol, Codeine…), việc lạm dụng có thể dẫn đến nghiện thực sự về cả thể chất và tinh thần. Một nghiên cứu cho thấy 1/3 người dùng các thuốc này có triệu chứng phụ thuộc.

4 quy tắc “vàng” để sử dụng thuốc giảm đau an toàn

Để thuốc giảm đau luôn là “bạn” chứ không phải “thù”, hãy luôn tuân thủ 4 quy tắc sau:

  1. Chỉ dùng khi thật sự cần thiết và trong thời gian ngắn nhất: Thuốc giảm đau chỉ nên là giải pháp tạm thời, đừng xem nó như một thói quen.
  2. Đừng phớt lờ “tín hiệu” của cơ thể: Nếu cơn đau kéo dài, lặp đi lặp lại hoặc ngày càng nặng hơn, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức để tìm ra nguyên nhân gốc rễ.
  3. Luôn đọc kỹ hướng dẫn và hỏi ý kiến chuyên gia: Trước khi dùng bất kỳ loại thuốc nào, hãy đọc kỹ hướng dẫn sử dụng đi kèm. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngần ngại hỏi dược sĩ tại nhà thuốc hoặc bác sĩ của bạn.
  4. Đơn thuốc của ai, người nấy dùng: Tuyệt đối không dùng thuốc theo đơn của người khác hoặc nghe theo lời mách bảo “truyền miệng”, dù triệu chứng có vẻ giống nhau.

Việc dễ dàng mua được thuốc giảm đau khiến nhiều người trở nên chủ quan. Hãy là người tiêu dùng thông thái, sử dụng thuốc một cách thận trọng và có hiểu biết. Bởi lạm dụng thuốc giảm đau không chỉ che giấu bệnh tật mà còn là mầm mống cho nhiều nguy cơ sức khỏe lâu dài.

Tài liệu tham khảo

  1. Báo điện tử Chính phủ. (2023). Cảnh báo nguy cơ ngộ độc do lạm dụng thuốc hạ sốt Paracetamol. https://baochinhphu.vn/canh-bao-nguy-co-ngo-doc-do-lam-dung-thuoc-ha-sot-paracetamol-102296606.htm
  2. Addiction. (2024, August 8). Prescription painkiller misuse and addiction are widespread in chronic pain patients. https://www.addictionjournal.org/posts/prescription-painkiller-misuse-and-addiction-are-widespread-in-chronic-pain-patients

Biên soạn bởi: DS. Trần Thị Kim Hồng

Dược sĩ nhà thuốc, Bệnh viện Đa khoa Hồng Hưng

Để được tư vấn cụ thể hoặc đăng ký thăm khám tại BVĐK Hồng Hưng, Quý bà con có thể liên hệ đặt lịch với chúng tôi:

———————————————————————–

BỆNH VIỆN ĐA KHOA HỒNG HƯNG

Thời gian hoạt động: Khám ngoại trú từ Thứ hai đến Chủ nhật hàng tuần, buổi sáng 6h00 – 12h00, buổi chiều 13h00 – 16h00, ngoài giờ: 16h – 19h | Cấp cứu: 24/7

Copyright © 2025 Bệnh viện Hồng Hưng. All Rights Reserved