Thoát vị khe hoành – Bệnh lý âm thầm nhưng nguy hiểm

Thoát vị khe hoành là một bệnh lý tiêu hóa – hô hấp tương đối phổ biến ở người lớn tuổi, đặc biệt là phụ nữ. Bệnh thường tiến triển âm thầm, dễ bị nhầm với các rối loạn tiêu hóa thông thường, cho đến khi gây ra những triệu chứng rõ rệt như đầy hơi, khó tiêu, trào ngược hoặc khó thở.

Gần đây, tại khoa Ngoại Tổng quát – Tiết niệu – Ung bướu (khoa Ngoại A), một trường hợp bệnh nhân nữ 68 tuổi bị thoát vị khe hoành tuýp 3 đã được các bác sĩ phối hợp phẫu thuật nội soi thành công, giúp người bệnh hồi phục nhanh chóng sau nhiều năm chịu đựng khó chịu kéo dài.

thoat vi khe hoanh

Thoát vị khe hoành là gì?

Thoát vị khe hoành là tình trạng một phần tạng trong ổ bụng (thường là dạ dày) chui qua khe thực quản của cơ hoành và lọt lên lồng ngực. Cơ hoành là vách cơ mỏng, ngăn cách ổ bụng với lồng ngực, giúp điều hòa hoạt động hô hấp. Khi cấu trúc này bị yếu đi hoặc giãn rộng, các tạng phía dưới có thể “thoát vị” lên trên, gây rối loạn cả hệ tiêu hóa và hô hấp.

Bệnh được chia thành nhiều thể, trong đó tuýp 3 (hỗn hợp) là dạng nặng và nguy hiểm nhất – khi không chỉ phần nối giữa dạ dày và thực quản bị trượt lên, mà cả phần đáy dạ dày cũng di chuyển vào trung thất (khoang trung tâm trong lồng ngực, chứa các cơ quan quan trọng như: tim, khí quản, thực quản, mạch máu lớn và tuyến ức). Tình trạng này làm cho người bệnh cảm thấy đầy tức ngực, khó thở, trào ngược nhiều, và có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng nếu để kéo dài.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Thoát vị khe hoành thường gặp ở phụ nữ trên 50 tuổi, đặc biệt là những người có cơ hoành yếu hoặc đã sinh nhiều lần. Béo phì, táo bón mạn tính, ho kéo dài, hoặc thói quen nâng vật nặng thường xuyên cũng là những yếu tố khiến áp lực trong ổ bụng tăng cao, từ đó tạo điều kiện cho thoát vị hình thành. Ngoài ra, ở người lớn tuổi, các mô liên kết và cơ quan trong cơ thể bị lão hóa, làm giảm khả năng co hồi của cơ hoành – đây cũng là lý do khiến bệnh thường xuất hiện sau tuổi trung niên.

Dấu hiệu cảnh báo thoát vị khe hoành

Điều đáng lo ngại là bệnh thường khởi phát âm thầm. Ở giai đoạn đầu, người bệnh có thể chỉ cảm thấy đầy bụng, ợ hơi, ợ chua sau khi ăn. Về sau, khi dạ dày di chuyển lên ngực nhiều hơn, các triệu chứng trở nên rõ rệt: ăn uống khó tiêu, đau tức ngực, khó thở, buồn nôn, nôn ói, hoặc giảm cân, ăn kém kéo dài.

Nhiều người nhầm lẫn các biểu hiện này với bệnh trào ngược dạ dày – thực quản hoặc bệnh tim mạch, dẫn đến việc chẩn đoán và điều trị chậm trễ. Nếu không phát hiện sớm, thoát vị khe hoành có thể gây trào ngược mạn tính, viêm loét thực quản, nghẹt – xoắn – hoại tử dạ dày thoát vị, thậm chí đe dọa tính mạng.

Thông tin ca bệnh

Bệnh nhân T.T.N. – 68 tuổi, nhập viện trong tình trạng ăn uống khó tiêu, đầy hơi, mệt mỏi và thường xuyên khó thở – những triệu chứng mà bà đã gặp suốt nhiều năm. Ban đầu, bà chỉ nghĩ do tuổi cao, tiêu hóa kém, nhưng khi tình trạng ngày càng nặng, việc ăn uống trở nên khó khăn, bà mới đến bệnh viện để thăm khám.

Qua thăm khám lâm sàng và chụp CT ngực – bụng, bác sĩ đã phát hiện bà N. bị thoát vị khe hoành tuýp 3, trong đó phần dạ dày đã thoát vị lên lồng ngực. Đây là dạng nặng của bệnh, khi cả tâm vị và đáy dạ dày cùng di chuyển qua khe thực quản của cơ hoành, có nguy cơ gây nghẹt, xoắn hoặc hoại tử tạng thoát vị nếu không can thiệp kịp thời.

Sau khi hội chẩn, các bác sĩ khoa Ngoại Tổng quát – Tiết niệu – Ung bướu và ê-kíp khoa Gây mê hồi sức – Can thiệp mạch đã phối hợp cùng bác sĩ từ Bệnh viện Chợ Rẫy tiến hành phẫu thuật nội soi phục hồi khe hoành, đặt lưới (mesh) chống dính hai mặt và tạo van chống trào ngược kiểu Toupet. Ca phẫu thuật diễn ra thuận lợi, an toàn. Sau mổ, bệnh nhân tỉnh táo, ít đau, phục hồi nhanh và chỉ sau ba ngày nằm viện đã đủ điều kiện xuất viện về nhà trong tình trạng sức khỏe ổn định.

Phẫu thuật nội soi – Giải pháp điều trị hiệu quả và an toàn

Ngày nay, phẫu thuật nội soi được xem là phương pháp điều trị tối ưu cho các trường hợp thoát vị khe hoành nặng. Phẫu thuật giúp khôi phục lại vị trí giải phẫu bình thường của dạ dày, thu hẹp khe thực quản, đồng thời tạo van chống trào ngược nhằm ngăn dịch vị từ dạ dày trào lên thực quản.

Với trường hợp của bệnh nhân T.T.N., ca mổ được thực hiện bằng kỹ thuật nội soi hiện đại, kết hợp lưới chống dính hai mặt, giúp tăng cường độ bền vững của vùng cơ hoành sau khi phục hồi. Nhờ đó, sau phẫu thuật, bệnh nhân ít đau, phục hồi nhanh, có thể ăn uống lại sớm và trở lại sinh hoạt bình thường chỉ trong vài ngày.

Thoát vị khe hoành – không nên chủ quan

Thoát vị khe hoành tuy không phải là bệnh hiếm, nhưng nếu không điều trị kịp thời, có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng như viêm loét thực quản, trào ngược mạn tính, nghẹt hoặc xoắn dạ dày, gây suy hô hấp, suy kiệt, giảm cân kéo dài. Bệnh nhân cao tuổi, đặc biệt là phụ nữ, nên lưu ý đi khám sớm khi có các biểu hiện như đầy hơi, khó tiêu, ợ chua, hoặc cảm giác tức ngực, khó thở.

Lời khuyên của bác sĩ: Phòng bệnh từ thói quen hằng ngày

Để giảm nguy cơ mắc thoát vị khe hoành, nên duy trì chế độ sinh hoạt khoa học, bao gồm:

  • Ăn uống điều độ, tránh ăn quá no, không nằm ngay sau khi ăn.
  • Kiểm soát cân nặng, tránh béo phì, hạn chế nâng vật nặng.
  • Điều trị dứt điểm các bệnh lý làm tăng áp lực ổ bụng như ho mạn tính, táo bón, trào ngược dạ dày.
  • Khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt ở người trên 50 tuổi, cũng là cách quan trọng để phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

Thoát vị khe hoành là bệnh lý âm thầm nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa và chữa trị được nếu người dân chủ động quan tâm đến sức khỏe của mình. Khi xuất hiện các triệu chứng như ăn uống khó tiêu, ợ hơi, đầy bụng hoặc khó thở không rõ nguyên nhân, hãy đến khám tại các cơ sở y tế có chuyên khoa tiêu hóa – ngoại khoa uy tín để được chẩn đoán và điều trị đúng cách, tránh những biến chứng đáng tiếc có thể xảy ra.

Khoa Ngoại Tổng Quát – Tiết Niệu – Ung Bướu (Khoa Ngoại A)

  • Điều trị nội – ngoại trú các bệnh lý: tiêu hóa, gan mật, ung bướu, tiết niệu, các bệnh lý về sinh dục…
  • Thực hiện phẫu thuật chuyên sâu/ phẫu thuật nội soi ung thư đường tiêu hóa, ruột thừa, bệnh lý gan – mật, bệnh lý hậu môn – trực tràng, chấn thương – vết thương bụng, thoát vị bẹn cùng các bệnh lý đường tiết niệu và tư vấn, tầm soát ung thư…

Để được tư vấn hoặc đăng ký thăm khám tại BVĐK Hồng Hưng, Quý khách hàng có thể liên hệ đặt lịch với chúng tôi:

—————————————————

BỆNH VIỆN ĐA KHOA HỒNG HƯNG

Thời gian hoạt động: Khám ngoại trú từ Thứ hai đến Chủ nhật hàng tuần, buổi sáng 6h00 – 12h00, buổi chiều 13h00 – 16h00, ngoài giờ: 16h – 19h | Cấp cứu: 24/7