Trong các loại đột quỵ, đột quỵ do huyết khối tĩnh mạch nội sọ (CVST – Cerebral Venous Sinus Thrombosis) là một dạng ít gặp nhưng tiềm ẩn nguy cơ rất cao nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Đặc biệt, một số yếu tố nguy cơ như thuốc tránh thai đường uống có thể gây ra tình trạng tăng đông máu dẫn đến huyết khối.
Bài viết dưới đây là một ca bệnh thực tế tại Bệnh viện Hồng Hưng, có thể liên quan giữa thuốc tránh thai uống và huyết khối nội sọ, cũng như nhấn mạnh tầm quan trọng của phát hiện sớm, xử trí đúng và chăm sóc toàn diện.
Đột quỵ xuất hiện kể cả khi không có các yếu tố nguy cơ trước đó
Bệnh nhân là nữ, 40 tuổi, quốc tịch Campuchia, hoàn toàn khỏe mạnh trước đó, không có bệnh nền như tăng huyết áp, tim mạch hay rối loạn mỡ máu.
Ngày 23/6/2025, bệnh nhân đột ngột cảm thấy yếu dần tay chân bên phải, sau đó, khó giao tiếp, nói ngọng, ngủ gà và bắt đầu có những cơn co giật ngắn rải rác trong ngày. Tình trạng nặng dần khiến người nhà đưa bệnh nhân nhập viện cấp cứu vào sáng hôm sau.
Khi tiếp nhận tại Bệnh viện Hồng Hưng:
- Bệnh nhân lơ mơ, gọi hỏi trả lời chậm, sau đó lại ngủ li bì;
- Liệt hoàn toàn nửa người phải;
- Co giật nhiều cơn trong ngày, phải dùng thuốc chống co giật tới 6 lần trong vòng 36 tiếng;
- Nằm liệt giường, hoàn toàn phụ thuộc chăm sóc của nhân viên y tế và thân nhân.
Tiền sử ghi nhận: bệnh nhân đang sử dụng thuốc tránh thai đường uống, loại phổ biến trên thị trường, đã dùng liên tục trong khoảng hơn 1 năm. Không ghi nhận hút thuốc lá, không có tiền sử đột quỵ trong gia đình.
Chẩn đoán xác định: huyết khối nội sọ kèm nhồi máu – xuất huyết não
Sau khi được chỉ định chụp cộng hưởng từ (MRI), bác sĩ phát hiện hai tĩnh mạch lớn trong não của bệnh nhân đã bị tắc nghẽn do cục máu đông, gây ra tình trạng ứ trệ tuần hoàn và thiếu máu nuôi não. Ở vùng bị tổn thương, hình ảnh cho thấy đã có dấu hiệu nhồi máu não kèm xuất huyết nặng – một biến chứng khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.
Các xét nghiệm máu thường quy ghi nhận chỉ số đường huyết HbA1C của bệnh nhân ở mức cao, cho thấy bệnh nhân đang mắc đái tháo đường tuýp 2, trong khi, trước đó chưa từng được chẩn đoán. Đây là một yếu tố quan trọng có thể làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông trong cơ thể.
Kết hợp các yếu tố lâm sàng, hình ảnh và tiền sử dùng thuốc, các bác sĩ đưa ra chẩn đoán:
- Đột quỵ do huyết khối tĩnh mạch nội sọ
- Nhồi máu não có kèm xuất huyết
- Co giật cấp tính
- Có khả năng liên quan đến tình trạng tăng đông máu do sử dụng thuốc tránh thai đường uống kéo dài trên cơ địa đái tháo đường tuýp 2 chưa được chẩn đoán trước đó.
Xem thêm: Trường hợp tương tự của bệnh nhân nữ M.Y, 42 tuổi ngụ tại tỉnh biên giới Svay Riêng, Campuchia
Hướng điều trị: can thiệp kịp thời, phối hợp đa chuyên khoa
Ngay sau khi có kết quả chẩn đoán, bệnh nhân được các bác sĩ chỉ định nhập khoa điều trị nội trú và bắt đầu điều trị khẩn cấp nhằm ngăn chặn tổn thương não lan rộng.
Phác đồ điều trị bao gồm:
- Thuốc làm loãng máu: hỗ trợ làm tan cục máu đông và giúp máu lưu thông trở lại trong các mạch máu não;
- Thuốc chống co giật: được sử dụng để kiểm soát và ngăn ngừa các cơn co giật đã xuất hiện trước đó;
- Thuốc hỗ trợ giảm sưng phù trong não: giúp làm nhẹ áp lực lên các vùng não bị tổn thương;
- Đồng thời, thuốc an thần nhẹ được dùng để giúp bệnh nhân thư giãn, giảm lo âu và dễ nghỉ ngơi trong những ngày đầu điều trị.
Trong suốt quá trình nằm viện, bệnh nhân đã được:
- Theo dõi liên tục các chỉ số quan trọng như mạch, huyết áp, ý thức và khả năng vận động;
- Chăm sóc bởi đội ngũ bác sĩ thuộc nhiều chuyên khoa như thần kinh, tim mạch, nội tiết – để đảm bảo phát hiện và xử lý kịp thời mọi diễn biến bất thường;
- Kết hợp với điều dưỡng chuyên sâu trong việc chăm sóc phục hồi sớm và hỗ trợ tinh thần.
Nhờ có sự phối hợp nhịp nhàng giữa các bác sĩ và điều dưỡng, bệnh nhân đã vượt qua giai đoạn nguy hiểm một cách ổn định và tích cực.
Điều trị tích cực và những chuyển biến đáng mừng
Sau 7 ngày điều trị tại Khoa Khoa Nội Tim Mạch và Thần kinh, BS.CKII Phạm Minh Dân nhận định tình trạng bệnh nhân cải thiện rõ rệt trên nhiều mặt:
- Ý thức – Tri giác: Bệnh nhân hoàn toàn tỉnh táo, tiếp xúc tốt, trả lời đúng câu hỏi, không còn biểu hiện ngủ gà hay lơ mơ như lúc nhập viện.
- Co giật: Các cơn co giật từng xuất hiện rải rác trong ngày đầu đã hoàn toàn biến mất. Không ghi nhận thêm cơn mới trong suốt quá trình điều trị.
- Chức năng vận động:
- Tay phải: từ liệt hoàn toàn (0/5) tiến triển lên mức 3/5 — có thể nâng lên, cử động chủ động.
- Chân phải: đạt mức 4/5 — có thể đứng vững khi có hỗ trợ, bắt đầu tập bước đi ngắn.
- Mức độ độc lập (theo thang điểm mRS): Cải thiện từ mức 5 (nằm liệt, phụ thuộc hoàn toàn) xuống mức 4 (phụ thuộc một phần, có thể tự làm một số việc cơ bản).
- Đánh giá tiên lượng: Tốt. Bệnh nhân có khả năng hồi phục gần như hoàn toàn nếu tiếp tục điều trị nội khoa, kiểm soát đái tháo đường và tham gia phục hồi chức năng tích cực sau xuất viện.
Dùng thuốc tránh thai đúng cách để an toàn và hiệu quả
Thuốc tránh thai đường uống là một biện pháp kế hoạch hóa gia đình hiệu quả và phổ biến, phần lớn phụ nữ đều sử dụng an toàn nếu tuân thủ đúng hướng dẫn. Tuy nhiên, giống như bất kỳ loại thuốc nào, vẫn có những trường hợp cần thận trọng hơn, đặc biệt là với người có nguy cơ cao.
Những đối tượng cần lưu ý khi dùng thuốc tránh thai:
- Phụ nữ trên 35 tuổi;
- Có bệnh lý nền như tiểu đường, cao huyết áp, rối loạn mỡ máu;
- Thừa cân – béo phì, hút thuốc lá;
- Có tiền sử cá nhân hoặc gia đình liên quan đến rối loạn đông máu.
Nếu bạn đang dùng thuốc và xuất hiện những dấu hiệu sau, cần đi khám ngay:
- Đau đầu dữ dội bất thường
- Yếu hoặc tê một bên tay/chân, nói khó
- Co giật, chóng mặt, mất ý thức thoáng qua.
Thông điệp từ chuyên gia: Thuốc tránh thai không nguy hiểm nếu được sử dụng đúng cách, đúng người và có theo dõi. Khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt để được kiểm tra.
Để được tư vấn cụ thể hoặc đăng ký thăm khám tại BVĐK Hồng Hưng, Quý bà con có thể liên hệ đặt lịch với chúng tôi:
- Qua Hotline: (0276) 3836 991 – 0941 6969 39
- Qua ứng dụng “BV Hồng Hưng – Đăng ký Khám bệnh”: Trên CH Play (Android) &Trên App Store (iOS)
———————————————————————–
BỆNH VIỆN ĐA KHOA HỒNG HƯNG
Thời gian hoạt động: Khám ngoại trú từ Thứ hai đến Chủ nhật hàng tuần, buổi sáng 6h00 – 12h00, buổi chiều 13h00 – 16h00, ngoài giờ: 16h – 19h | Cấp cứu: 24/7
- Địa chỉ: 82 Phạm Văn Đồng, Hiệp Long, Thanh Điền, Tây Ninh
- Email: dichvukhachhang@honghunghospital.com.vn
- Fanpage: